ΣΤΗΝ ΙΑΠΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Menu
Το κουκλοθέατρο στην Ιαπωνία είναι μια παραδοσιακή τέχνη που εδώ και αιώνες ψυχαγώγησε τους μικρούς αλλά κυρίως τους μεγάλους, καθώς ήταν ένα από τα αγαπημένα θεάματα της ιαπωνικής αυλής και των σαμουράι. Το μπουνράκου, που πήρε το όνομά του από έναν κουκλοπαίχτη, είναι ένα διάσημο είδος κουκλοθεάτρου παγκοσμίως και ταυτόσημο σχεδόν με τον όρο ιαπωνικό κουκλοθέατρο. Ξεκίνησε από λαϊκή βάση, με μεμονωμένους κουκλοπαίχτες, όπου ζωντάνευαν με τις κούκλες τους, τις παραδοσιακές μπαλάντες των περιπλανόμενων αφηγητών.
Είναι πολύ διαφορετικό από εκείνο που γνωρίζουμε. Οι κούκλες δεν είναι μαριονέτες όπως στο κουκλοθέατρο της Δύσης. Ξεπερνούν το ένα μέτρο, έχουν περίτεχνες κομμώσεις και φορούν περίλαμπρες ενδυμασίες. Δεν κρέμονται από σκοινιά που τα χειρίζεται ένας κουκλοπαίχτης αλλά σε κάθε κούκλα αντιστοιχούν τρεις κουκλοπαίχτες που πρέπει να συντονίζονατι άψογα ώστε η κούκλα τους να εκτελεί με ακρίβεια τις κινήσεις της. Πάνω στη σκηνη υπάρχει στα δεξιά ένας αφηγητής, ενώ υπάρχουν και μουσικοί που συνοδεύουν το έργο με σαμισέν (shamisen) ή μπίουα (biwa).
Οι κουκλοπαίχες φορούν μαύρα ρούχα και κουκούλες στο κεφάλι, έτσι ώστε να μην είναι ορατοί στη σκηνή και να κρύβονατι πίσω από τις κούκλες. Ο επικεφαλής της ομάδας χειρίζεται το κεφάλι και το δεξί χέρι της κούκλας, φτιαγμένης σε κομμάτια που συνδέονται εσωτερικά μεταξύ τους με σπάγκο, ο προς αριστερά βοηθός χειρίζεται το αριστερό χέρι, ο άλλος βοηθός χειρίζεται τα πόδια ή τα ενδύματα. Ο επικεφαλής έχει το πρόσωπό του ακάλυπτο και φοράει, όπως και ο αφηγητής και ο μουσικός, επίσημη παραδοσιακή στολή. Οι κούκλες έχουν μεγάλη φυσικότητα και χάρη, ανοιγοκλείνουν τα μάτια και το στόμα τους.
Πηγή: http://geotheatrext.blogspot.gr
Παρακολουθήστε μια παράσταση γιαπωνέζικου κουκλοθέατρου και στη συνέχεια μοιραστείτε τις εντυπώσεις σας.
Τι λετε; Μπορείτε να ετοιμάσετε κι εσείς μια παράσταση κουκλοθέατρου για τους φίλους σας;
Το δικό μας σενάριο βασίστηκε στη φιλία δυο κοριτσιών, της Ελπίδας από την Ελλάδα και της Σακουρά από την Ιαπωνία. Μας μίλησαν για τον πολιτισμό, την κουλτούρα και τη θρησκεία της χώρας τους, μα γνώρισαν τις μαμάδες τους. Η Ελπίδα αναφώνησε με χαρά μόλις είδε τη μαμά της φίλης της "Ω, πόσο χαίρομαι που γνωρίζω μια μαμά από την Ιαπωνία!" Κι εμείς χαρήκαμε πολύ! Η Ελπίδα και η Σακουρά μας μίλησαν για τις διατροφικές τους συνήθειες: φάγαμε μαζί τους κοκκινιστό και σούσι, μας έδειξαν τα κατοικίδιά τους, τον Γιαπωνοσκυλάκο και τη χαδιάρα γατούλα, την Κοκορό. Μας ξενάγησαν στους ναούς τους, μια ορθόδοξη εκκλησία και μια παγόδα κι ανανέωσαν το ραντεβού τους μαζί μας!
0 Comments
Κλείστε τα μάτια και αφήστε τη μουσική του Τζιάκομο Πουτσίνι και τη φωνή της Μαρίας Κάλλας να σας ταξιδέψει... Χαλαρώστε κι επιτρέψτε στο νου και στην ψυχή σας να γεμίσει εικόνες και συναισθήματα. Ανοίξτε τα μάτια και μοιραστείτε όσα ειδατε με τα μάτια της ψυχής και όσα νιώσατε πρώτα με τον διπλανό ή τη διπλανή σας στο θρανίο κι έπειτα με όλους τους φίλους σας στην τάξη. Μοιάζουν οι ιστορίες που φτιάξατε, οι εικόνες που ζωγραφίσατε με τον νου σας και τα συναισθήματά που νιώσατε; Τι πιστεύετε πως σας είπε αυτό το μουσικό έργο; Ποιες απορίες σας γεννήθηκαν; Πώς σας φάνηκε η όπερα; Είχατε ακούσει άλλοτε; Γνωρίζατε ποια είναι η Μαρία Κάλλας; Πόσα πολλά έχουμε να συζητήσουμε! Ξεκινήστε διαβάζοντας ένα υπέροχο βιβλίο! Η ιστορία της Μαντάμ Μπάτερφλάι, μιας γυναίκας μιας άλλης εποχής κι ενός διαφορετικού πολιτισμού θα σας συνεπάρει. Σκεφτείτε όσα έχουμε συζητήσει άλλοτε γαι τη θέση των γυναικών σε διαφορετικές κοινωνίες και πολιτισμούς από τα πρωτόγονα χρόνια μέχρι σήμερα. Όσα διαβάσετε στο βιβλίο θα σας θυμίσουν συχνά εκείνα που σας έχει διηγηθεί με τον δικό του τρόπο ως τώρα ο Νίκος Καζαντζάκης. Απολαύστε το! Εμείς πάντως ξετρελαθήκαμε! Δε θέλαμε να το αφήσουμε! Αν θέλετε να δείτε πώς δουλέψαμε εμείς το βιβλίο στη Βιβλιοθήκη του σχολείου μας, πατήστε πάνω στην εικόνα της Νεράιδας της Βιβλιοθήκης.
Όσοι και όσες από εσάς έχετε δοκιμάσει να φορέσετε την παραδοσιακή κρητική φορεσιά, σίγουρα θα έχετε διαπιστώσει πως δεν είναι καθόλου απλό να το κάνει κανείς χωρίς βοήθεια και χωρίς να ακολουθήσει μια συγκεκριμένη διαδικασία που μοιάζει σχεδόν τελετουργική.
Έχετε αναρωτηθεί γιατί να είναι τόσο δύσκολο και πολύπλοκο; Σκεφτείτε τι σήμαιναν τα ρούχα κάποιου τις παλιότερες εποχές. Τι φανέρωναν για τον ίδιο, την κοινωνική του θέση και την οικονομική του κατάσταση. Ακόμη και η χρήση συγκεκριμένων υφασμάτων ή χρωμάτων ήταν μια δήλωση. Για παράδειγμα θα δείτε στο μάθημα της Ιστορίας της Ε' Τάξης πώς το μετάξι ήταν τόσο πολύτιμο που προσφερόταν ως δώρο στους ξένους ηγεμόνες, ενώ η προφύρα, το κοχύλι που έδινε το βαθυκόκκινο χρώμα στα υφάσματα απαγορευόταν να γίνεται αντικείμενο επεξεργασίας και πώλησης καθώς με αυτήν βάφονταν μόνο τα ενδύματα του Βυζαντινού αυτοκράτορα. Στις εικόνες του μαθήματος της Ιστορίας της Στ' Τάξης θα δείτε πως μετά την επανάσταση του 1821 και τη σύσταση του ελληνικού κράτους πολλοί Έλληνες, κυρίως των ανώτερων κοινωνικών τάξεων υιοθέτησαν τα δυτικά ρούχα. Στην Κρήτη της εποχής του Νίκου Καζαντζάκη, μιας μεταβατικής εποχής, κυκλοφορούσαν στο Ηράκλειο άνθρωποι ντυμένοι τόσο με παραδοσιακές φορεσιές όσο και με δυτικά ρούχα. Παρόμοια και το κιμονό, το παραδοσιακό ένδυμα της Ιαπωνίας έχει σχέση με την Ιστορία,την παράδοση, την τέχνη και την κολτούρα της χώρας. Μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο και την είσοδο της χώρας σε μια νέα εποχή, οι μογκά, οι σύγχρονες κοπέλες, άρχισαν να περιφρονούν το παραδοσιακό κιμονό που πίστευαν πως δεν τις εκφράζει πια καθώς θεωρούνταν δείγμα συντηρητισμού και προσπαθούσαν να το κάνουν πιο μοντέρνο. Στη Δύση αντίθετα θεωρήθηκε ό,τι πιο μοντέρνο και άρχισε να υιοθετείται από τις γυναίκες της εποχής στην Ευρώπη και την Αμερική. Οι σχεδιαστές και οι οίκοι μόδας εμπνέονται από το κιμονό και η δυτική μόδα διαπνέεται από έναν "ιαπωνισμό" ακριβώς όπως είχε συμβεί και στην τέχνη. Τι θα λέγατε να δούμε τη μόδα με άλλη ματιά; Κιμονό by Eleftheria K on Scribd
"Το κιμονό συμβολίζει ακόμα και σήμερα την παραδοσιακή ιαπωνική τέχνη που διαμορφώνεται από το διάλογο των ιαπωνικών παραδόσεων, με τις σύγχρονες εφευρέσεις, και τις δυτικές ιδέες."
Διαβάστε ένα ενδιαφέρον άρθρο από την Αργυρώ Μποζώνη στην εφημερίδα Lifo.gr
Το κιμονό όπως δεν το έχετε ξαναδεί. Μια μικρή ιστορία για ένα εμβληματικό ένδυμα
Τι είναι το κιμονό; Καθημερινά ένδυμα; Αντικείμενο τέχνης; Σύμβολο της Ιαπωνίας; Το κιμονό έχει υπηρετήσει όλους αυτούς τους ρόλους με τη σημασία του να αλλάζει στο πέρασμα του χρόνου.
«Κιμονό: Μια σύγχρονη ιστορία», η έκθεση που εμπνεύστηκαν στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και θα διαρκέσει μέχρι τον Ιανουάριο του 2015. Η έκθεση δε μας λέει μόνο την ιστορία ενός διακριτικού ενδύματος με συνεχώς μεταβαλλόμενες λειτουργίες και εικόνα, αλλά μας μια νέα οπτική για τον εκσυγχρονισμό της Ιαπωνίας και τη συνάντησή της με τη Δύση.
"Το κιμονό συμβολίζει ακόμα και σήμερα την παραδοσιακή ιαπωνική τέχνη που διαμορφώνεται από το διάλογο των ιαπωνικών παραδόσεων, με τις σύγχρονες εφευρέσεις, και τις δυτικές ιδέες."
Τον δέκατο έβδομο και τον δέκατο όγδοο αιώνα μπαίνουν τα θεμέλια της βιομηχανίας της μόδας του κιμονό. Η τέχνη και η μόδα συνδέονται με ένα τρόπο μοναδικό σε μια περίοδο κατά την οποία οι διάσημοι ζωγράφοι ζωγράφιζαν κατευθείαν επάνω στα υφάσματα. Με την έξοδο της Ιαπωνίας προς τη Δύση, τον δέκατο ένατο αιώνα, παύει να είναι το καθημερινό ρούχο και αρχίζει να συμβολίζει την εξωτική κουλτούρα και τη σαγηνευτική γυναικεία μορφή.
Η βιομηχανία του κιμονό άρχισε να ακμάζει ξανά στον απόηχο του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, ενώ στη Δύση, διάσημοι σχεδιαστές ανεβάζουν το ρούχο στις πασαρέλες, ή το κάνουν ένα χρηστικό καθημερινό ρούχο. Τα κιμονό αρχίζουν να κοσμούν τα μουσεία.
Από το 1600 μέχρι σήμερα ο σχεδιασμός του, η λειτουργία και σημασία του έχουν αλλάξει δραματικά. Το κιμονό συμβολίζει ακόμα και σήμερα την παραδοσιακή ιαπωνική τέχνη που διαμορφώνεται από το διάλογο των ιαπωνικών παραδόσεων, με τις σύγχρονες εφευρέσεις, και τις δυτικές ιδέες. Στην έκθεση του Μετροπόλιταν τα κιμονό αντικατοπτρίζουν τις τάσεις στην εικαστική και διακοσμητική τέχνη της κάθε εποχής. Την έκθεση συνοδεύουν και εμπλουτίζουν και άλλα παραδείγματα ιαπωνικής τέχνης όπως έργα ζωγραφικής, χαρακτικά, κεραμικά και εικονογραφημένα βιβλία.
Η δική σας ώρα! Χωριστείτε σε ομάδες, ετοιμάστε τα σχέδια και φιλοτεχνήστε τα δικά σας κιμονό. Ετοιμάστε μια έκθεση στην τάξη σας για όλα τα παιδιά του σχολείου.
Ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν η φοβερότερη πολεμική αναμέτρηση που γνώρισε η ανθρωπότητα και ο πρώτος αληθινά παγκόσμιος πόλεμος. Σφραγίστηκε παντοτινά στη μνήμη μας από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων αλλά και τη ρίψη των δυο ατομικών βομβών, στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι στις 6 και στις 9 Αυγούστου αντίστοιχα, που σηματοδότησαν το τέλος του.
Η Σαντάκο Σασάκι ήταν ένα μόνο από τα 60.000.000 θύματα του πολέμου. Ας θυμηθούμε την ιστορία της όπως τη διαβάσαμε πέρυσι στο Βιβλίο της Γλώσσας.
Πατήστε στην εικόνα για να μάθετε περισσότερα για τη ρίψη των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα.
Στη Χιροσίμα υπάρχει ένα πάρκο, το Πάρκο της Ειρήνης, που είναι αφιερωμένο στα θύματα της ατομικής βόμβας. Μια καμπάνα, πολύ κοντά στο σημείο της έκρηξης και στο εμβληματικό κτίριο που δεν γκρεμίστηκε τη φοβερή εκείνη μέρα, μας θυμίζει με τον βαθύ ήχο της να κάνουμε μια προσευχή για όσους χάθηκαν, μια προσευχή για την παγκόσμια ειρήνη. Η επιγραφή στη ράχη της καμπάνας είναι γραμμένη στα ελληνικά. Θυμάστε σε ποιον φιλόσοφο της αρχαίας Ελλάδας ανήκει η φράση "Γνώθι σαυτόν";
Πατήστε στην εικόνα για να μαθετε περισσότερα για την καμπάνα της ειρήνης.
Αν θέλετε να θυμηθείτε όσα μάθατε στο μάθημα της Ιστορίας ή να μάθετε περισσότερα για τον Έλληνα φιλόσοφο που τα λόγια του ταξίδεψαν μέχρι τη μακρινή Ιαπωνία, δεν έχετε παρά να ζητήσετε τη συμβουλή του βιβλιοφάγου δράκου!
Διαβάστε και ακούστε ένα ποίημα αφιερωμένο στα παιδιά της Χιροσίμα αλλά και στα παιδιά όλου του κόσμου που θυσιάζονται στον βωμό των αποφάσεων των μεγάλων.
Εγώ είμαι, εγώ είμαι που χτυπάω την πόρτα σας.
Εδώ ή αλλού, χτυπάω όλες τις πόρτες ω, μην τρομάζετε καθόλου που είμαι αθώρητη κανένας μια μικρή νεκρή δεν μπορεί να δει. Εδώ και δέκα χρόνια εδώ καθόμουνα στη Χιροσίμα ο θάνατος με βρήκε κι είμαι παιδί, τα εφτά δεν τα καλόκλεισα, μα τα νεκρά παιδιά δε μεγαλώνουν. Πήραν πρώτα φωτιά οι μακριές πλεξούδες μου μου καήκανε τα χέρια και τα μάτια όλη-όλη μια φουχτίτσα στάχτη απόμεινα την πήρε ο άνεμος κι αυτή σ’ ένα ουρανό συγνεφιασμένο. Ω, μη θαρρείτε πως ζητάω για μένα τίποτα, κανείς εμένα δε μπορεί να με γλυκάνει τι το παιδί που σαν κομμάτι εφημερίδα κάηκε δε μπορεί πια τις καραμέλες σας να φάει. Εγώ είμαι που χτυπάω την πόρτα σας, ακούστε με, φιλέψτε με μονάχα την υπογραφή σας έτσι που τα παιδάκια πια να μη σκοτώνονται και να μπορούν να τρώνε καραμέλες. Ναζίμ Χικμέτ (απόδοση Γιάννη Ρίτσου)
Ας δοκιμάσουμε τώρα να φτιάξουμε χάρτινους γερανούς με την τέχνη του οριγκάμι όπως εκείνους που έφτιαχνε η Σαντάκο Σασάκι με τη φίλη της, όπως εκείνους που φτιαχνουν χιλιάδες παιδιά στον κόσμο για να στολίσουν το μνημείο προς τιμήν της και να κάνουν μια ευχή για την ειρήνη.
Πριν λίγο καιρό μας είπατε πως οι συγγραφείς και τα βιβλία τους έχουν σημαντικό ρόλο στην εικόνα που έχουμε για μια χώρα. Αυτό ακριβώς γράφει εδώ και ο Νίκος Καζαντζάκης. Εμείς χανόμαστε ανάμεσα στις ανθισμένες κερασιές μέσα από τα δικά του λόγια. Οι λέξεις του γίνονται φως που μας οδηγεί στην Ιαπωνία που γνώρισε κι αγάπησε ο ίδιος ο συγγραφέας. Πριν από αυτόν όμως άλλοι συγγραφείς είχαν τον είχαν ήδη μπολιάσει με τ' όνειρο για το ταξίδι. Ποιος ήταν άραγε ο Λευκάδιος Χερν, που αναφέρει ο συγγραφέας. Ποιος ήταν εκείνος που οι δικές του λέξεις, σαν άλλος μίτος της Αριάδνης, ξετύλιξαν το κουβάρι που οδήγησε τον Νίκο Καζαντζάκη στη δική του Ιαπωνία ή μήπως θα έπρεπε να πούμε στη δική του Ιθάκη; Διαβάστε γι' αυτόν και αποφασίστε μόνοι σας... Λέμε συχνά πως ο Νίκος Καζαντζάκης ήταν, για την εποχή του, ένας σύγχρονος Οδυσσέας. Ίσως να μην είναι καθόλου τυχαίο που εκείνο που ο ίδιος θεωρούσε ως έργο της ζωής του ήταν η "Οδύσσειά" του. Έτσι κι ό ίδιος περιπλανήθηκε σε τόπους μακρινούς κι αλλιώτικους μεταξύ τους, γνώρισε πολιτισμούς, Θεούς κι ανθρώπους, με σεβασμό τους αφουγκράστηκε πριν να τους κλείσει τρυφερά στην καρδιά του, πριν να τους χαρίσει την αθανασία με το έργο του. Όμοια κι ο Λευκάδιος Χερν ήταν ένας Οδυσσέας. Δύσκολη η ζωή του, πολλά τα κύματα που τον χτύπησαν μα τελικά η ζωή του φύλαγε μια τελευταία ανατροπή και τον άφησε κατάκοπο στα ακρογιάλια της Ιαπωνίας, της δικής του Ιθάκης. Θα μπορούσατε να φανταστείτε πως στον λιτό τάφο του Γιακούμο Κοϊζούμι στο Τόκυο αναπαύεται ο Λευκάδιος Χερν που αντίκρισε το πρώτο φως στη Λευκάδα, στα Επτάνησα; Διαβάστε ένα εξαιρετικό άρθρο για την απίστευτη περιπέτεια της ζωής ενός από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της Ιαπωνίας που, δυστυχώς στην Ελλάδα ελάχιστοι γνωρίζουμε παρά την ελληνική του καταγωγή. Γνωρίζετε πως η καταγωγή της οικογένειας της μητέρας του Λευκάδιου Χερν, της Ρόζας Κασιμάτη, της γυναίκας που η παρουσία και η απουσία της σημάδεψε τη ζωή και το έργο του, ήταν από την Κρήτη; Εγραφε ο Λευκάδιος Χερν σε μια επιστολή στον φίλο που τον βοήθησε τον πρώτο καιρό της διαμονής του στην Ιαπωνία: "... Περισσότερο και περισσότερο και ακόμα περισσότερο αισθάνομαι και βλέπω την ομοιότητα ανάμεσα στην ιαπωνική ζωή, σκέψη και καλαισθησία με την αρχαία Ελλάδα. Κάθε μέρα ανακαλύπτω κάτι νέο στη ζωή γύρω μου παρόμοιο με την αρχαία ελληνική ζωή..." Διαβάστε παρακάτω ένα από τα παραμύθια του Λευκάδιου Χερν και δώστε το δικό σας τέλος. Στη συνέχεια διαβάστε το αληθινό τέλος του παραμυθιού και συζητήστε με το στην τάξη. Υπήρχε ένας γερακάριος και κυνηγός, που τον λέγανε Σόνγιο, και ζούσε στην περιοχή Ταμουράνο-Γκο, της επαρχίας Μούτσου. Μια μέρα βγήκε να κυνηγήσει αλλά δεν εύρισκε τίποτα. Στο γυρισμό, στην τοποθεσία Ακανούμα, αντιλήφθηκε ένα ζευγάρι οσιντόρι (αγριόπαπιες), να κολυμπάνε μαζί σ’ ένα ποταμό που ετοιμαζόταν να διασχίσει. Λένε ότι δεν είναι καλό να σκοτώνεις οσιντόρι. Ο Σόνγιο, όμως, πεινούσε πολύ και τόξευσε το ζευγάρι. Το βέλος του καρφώθηκε στο αρσενικό. Το θηλυκό ξέφυγε στα βούρλα της παραπέρα όχθης και εξαφανίστηκε. Ο Σόνγιο πήρε το σκοτωμένο πουλί σπίτι του και το μαγείρεψε.Εκείνη τη νύχτα είδε ένα θλιβερό όνειρο. Του φάνηκε ότι μια όμορφη γυναίκα μπήκε στο δωμάτιό του, στάθηκε δίπλα στο μαξιλάρι του και άρχισε να κλαίει. Έκλαιγε τόσο γοερά που ο Σόνγιο ένιωσε να ραγίζει η καρδιά του καθώς την άκουγε. Η γυναίκα τού φώναξε: «Γιατί, γιατί τον σκότωσες; -τι κακό έκανε;… Ήμασταν τόσο ευτυχισμένοι οι δυο μας στην Ακανούμα -κι εσύ τον σκότωσες!... Τι σου έφταιξε; Ξέρεις τι έχεις κάνει; Ξέρεις τι σκληρό, τι απαίσιο έγκλημα έχεις διαπράξει; Έχεις σκοτώσει κι εμένα, γιατί δεν μπορώ να ζήσω χωρίς τον άντρα μου! Ήρθα μόνο και μόνο για να σου πω αυτό»… Συνέχισε να κλαίει δυνατά, τόσο πικρά που οι λυγμοί της διαπερνούσαν τα κόκαλα, μέχρι το μεδούλι, αυτού που την άκουγε. Πρόφερε με λυγμούς τους στίχους αυτού του ποιήματος: Όταν ήρθε το ξημέρωμα τον κάλεσα να γυρίσει κοντά μου! Να κοιμάμαι τώρα μόνη στη σκιά των καλαμιών της Ακανούμα –αχ, τι ανείπωτη δυστυχία!» Αφού απάγγειλε αυτούς τους στίχους φώναξε: «Αχ, δεν ξέρεις –δεν μπορείς να ξέρεις τι έχεις κάνει! Αύριο, όμως, όταν πας στην Ακανούμα, θα δεις, -θα καταλάβεις…» Αφού είπε αυτά, και κλαίγοντας οικτρά, έφυγε. Το πρωί, όταν ξύπνησε ο Σόνγιο... Μπορείτε να δραματοποιήσετε το δικό σας τέλος του παραμυθιού! Έτοιμοι;
Αφού χωριστείτε σε ομάδες, πατήστε στις εικόνες και διαβάστε μερικά πολύ ενδιαφέροντα άρθρα για το Φούτζι. Καταγράψτε τις πιο σημαντικές, κατά τη γνώμη σας πληροφορίες και συζητήστε γι' αυτές με την ομάδα σας. Παρουσιάστε τα έπειτα στους συμμαθητές σας. Συγκλίνουν οι πληροφορίες σας; Αν όχι, ελέγξτε τις πηγές σας: τις ιστοσελίδες σας, την ημερομηνία ανάρτησης και ενημέρωσης της ανάρτησης, ελέγξτε αν οι ιστοσελίδες σας παραμένουν ενεργές και ενημερώνονται τακτικά. Σε περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικές πληροφορίες συζητήστε με τους συμμαθητές σας τι μπορείτε να κάνετε για να βεβαιωθείτε ότι ενημερώνεστε σωστά.
Βρείτε το ύψος του Ψηλορείτη και το ύψος του Ολύμπου. Πόση διαφορά έχει το Φούτζι με καθένα από αυτά τα βουνά;
Το Φούτζι ανακηρύχθηκε τον Ιούνιο Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Γνωρίζετε Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Ελλάδα; Προσκυνητές και διαβάτες ανεβαίνουν στο βουνό επί αιώνες, αν και η πρόσβαση στις γυναίκες επετράπηκε μόλις το 1868, την περίοδο του αυτοκράτορα Μέιτζι. Γνωρίζετε σε ποιο μέρος στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στις γυναίκες; Γιατί; Το Φούτζι θεωρείται από τους Ιάπωνες ιερό βουνό. Γνωρίζετε βουνά στη χώρα μας που να θεωρούνται ιερά για εμάς;
Χωριστείτε σε δυάδες και ζωγραφίστε το όρος Φούτζι. Στη συνέχεια ανταλλάξτε τη ζωγραφιά σας με κάποια άλλη ομάδα και γράψτε ένα χαϊκού με αφορμή τη ζωγραφιά που πήρατε.
Δοκιμάστε να φτιάξετε ένα διόραμα με το όρος Φούτζι. Αν πάλι σας εμπνεύσει κάτι άλλο... ευπρόσδεκτες οι δημιουργίες σας!
"... Κουβεντιάζω μ' έναν γέρο ήσυχο Γιαπωνέζο που κάθεται διπλοπόδι στην πρύμνα και κοιτάζει τα πράσινα απόνερα του βαποριού. Τα εγγλέζικά του βγαίνουν παραμορφωμένα από το γιαπωνέζικό του λαρύγγι, μα κατορθώνω και τον νιώθω. Μου μιλούσε για το υπεράνθρωπο μεγαλείο του Μικάδου.
Στο ρωσογιαπωνέζικο πόλεμο, ένας αξιωματικός του ναυτικού παρουσιάστηκε με κλάματα στον Μικάδο και του είπε "Μεγαλειότατε, σας φέρνω μιαν τρομερή είδηση: βούλιαξε το μεγαλύτερό μας θωρηκτό!" Ο λαός απ'έξω απ' το παλάτι θρηνούσε, ο αξιωματικός έτρεμε. Μα ο Μικάδος, ασάλευτος, ατάρχος, είπε: "Ναι, βούλιαξε". Τίποτα άλλο. Σε λίγες μέρες ο ναύαρχοςχαρούμενος έτρεξε στον Μικάδο: "Μεγαλειότατε, σας φέρνω μια μεγάλη, θριαμβευτική είδηση: ο ρούσικος στόλος βούλιαξε!" Ο λαός απ'έξω από το παλάτι ζητοκραύγαζε έξαλλος, ο ναύαρχος έλαμπε από χαρά. Μα ο Μικάδος, ασάλευτος πάλι, ατάραχος, είπε: "Ναι, βούλιαξε". Τίποτα άλλο. Ο Γιαπωνέζος με κόχεψε με τα μικρά του σπινθηροβόλα μάτια. Σώπασε λίγο, κοίταξε πάλι τη θάλασσα και ψιθύρισε μιαν άγνωστη γιαπωνέζικη λέξη: _ Φουντόσιν. _ Φουντόσιν; ρώτησα. Τι θα πει; _ Να κρατάς την καρδιά σου ασάλευτη. Ασάλευτη μπροστά από την ευτυχία και τη δυστυχία. Είναι γιαπωνέζικη λέξη. Καμία άλλη γλώσσα δεν την έχει. Made in Japan! Σαμουράι by Eleftheria K on Scribd
Συζητήστε για τον κώδικα των σαμουράι. Αν μπορούσατε να τους παραλληλίσετε με κάποιο στρατιωτικο σώμα των αρχαίων Ελλήνων, που μάθατε στην Ιστορία, ποιο θα ήταν αυτό; Αν ζούσατε στην Ιαπωνία την εποχή εκείνη τι θα προτιμούσατε να είστε: νταϋμιό δηλαδή φεουδάρχης, σαμουράι, εργάτης, γεωργός, ψαράς, γκέισα, σύζυγος φεουδάρχη ή σαμουράι, αγρότισσα ; Γιατί; Θα προτιμούσατε να είστε άντρας ή γυναίκα εκείνη την εποχή; Γιατί;
Παρατηρήστε για λίγα λεπτά μια φωτογραφία. Ποια πιστεύετε πως μπορεί να είναι αυτή η γυναίκα; Πώς φαντάζεστε τη ζωή της; Μπορείτε να μαντέψετε τις σκέψεις της; Τι φανερώνει η έκφρασή της; Μοιραστείτε τις σκέψεις σας πρώτα με το διπλανό σας κι έπειτα με την υπόλοιπη ομάδα.
Αν σας λέγαμε πως η γυναίκα που αποθανάτισε ο φωτογραφικός φακός ήταν η Νακάνο Τατέκο, μια γυναίκα σαμουράι, τι θα λέγατε; Οι γυναίκες στην Ιαπωνία, όπως και στην Ελλάδα ή αλλού άλλωστε, συχνά αναγκάστηκαν να πάρουν τα όπλα για να υπερασπιστούν τουυς εαυτούς τους κι τις οικογένειές τους. Ωστόσο η Ιστορία έχει διασώσει ελάχιστα ονόματα γυναικών που διακρίθηκαν στον πόλεμο. Θυμηθείτε τις Αμαζόνες, τη Μαντώ Μαυρογένους, τη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, την άγνωστη Μανιατοπούλα που πήρε το τουφέκι και πολεμούσε τους Τούρκους όσο να φάει ο αδερφός της, τις γυναίκες της Εθνικής Αντίσασης. Γιατί πιστεύετε πως δεν υπάρχουν περισσότερες γυναίκες ηρωίδες πολέμου στην παγκόσμια Ιστορία;
Διαβάστε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο της "Μηχανής του Χρόνου" και συζητήστε το.
Οι θρυλικές γυναίκες Σαμουράι εμφανίστηκαν από «ανάγκη», ηγήθηκαν δικού τους στρατού και ήταν άριστες στην τοξοβολία. Κατέληξαν περιφρονημένες νοικοκυρές. Όλος ο κόσμος γνωρίζει τους περίφημους Ιάπωνες πολεμιστές σαμουράι. Πειθαρχημένοι, εξαιρετικά εκπαιδευμένοι, τελειοποίησαν την πολεμική τους τέχνη κι έγιναν φόβος και τρόμος στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου. Πόσοι όμως γνωρίζουν ότι υπήρχαν και θηλυκοί πολεμιστές στην Ιαπωνία που ποτέ δεν αναγνωρίστηκαν ως ισότιμες με τους άντρες, αν και ταξικά ανήκαν στους «μπούσι», όπως και οι σαμουράι;
Οι «Όνα- μπουγκέισα» Το όνομά τους ήταν, Όνα-μπουγκέισα. Εμφανίστηκαν στην ιστορία από ανάγκη. Όταν οι σύζυγοί τους έλειπαν στη μάχη ήταν καθήκον τους να υπερασπιστούν το σπίτι τους. Σε κάποιες περιπτώσεις χρειάστηκε να λάβουν μέρος και σε μάχες. Ήταν άριστα εκπαιδευμένες στη χρήση όπλου και κυρίως του «ναγκινάτα», ενός μπαστουνιού με κυρτή λάμα στη μία του άκρη. Το «ναγκινάτα» εξισορροπούσε το πλεονέκτημα δύναμης απέναντι σε άντρες αφού, λόγω του μήκους του, επέτρεπε στην πολεμίστρια να απειλήσει από απόσταση. Για τον ίδιο λόγο, οι Όνα-μπουγκέισα ήταν και εξαιρετικές στην τοξοβολία. Στις μάχες χρησιμοποιούσαν και το «ταντοζούτσου», πολεμική τέχνη με μαχαίρι, το οποίο ονομαζόταν «καϊκέν».
Η πιο γνωστή Όνα-μπουγκέισα είναι η Αυτοκράτειρα Ζινγκού. Ο μύθος λέει ότι μετά τον θάνατο του συζύγου της, Αυτοκράτορα Τσούαϊ, η Ζινγκού οδήγησε τον στρατό σε εισβολή και κατάκτηση της Κορέας, χωρίς να χυθεί ούτε μία σταγόνα αίμα.
Στον πόλεμο Γκενπέι (1180-1185) ανάμεσα στις φατρίες Ταΐρα και Μιναμότο, έδρασε η Τομόε Γκοτσέν. Η Γκοτσέν βοήθησε τον άντρα της να αντιμετωπίσει την επίθεση του εξαδέλφου του και του στρατού του. Σύμφωνα με τον θρύλο, όρμησε με το άλογό της μέσα στις εχθρικές γραμμές, επιτέθηκε στον καλύτερο πολεμιστή των αντιπάλων, τον έριξε από το άλογό του και τον αποκεφάλισε.
Το 1868, κατά τη διάρκεια της μάχης του Αΐζου, η Όνα-μπουγκέισα, Νακάνο Τακέκο, κλήθηκε να ηγηθεί μίας ομάδας 20 πολεμιστριών. Στο πλευρό 3.000 σαμουράι, αντιμετώπισαν 20.000 μαχητές του ιαπωνικού αυτοκρατορικού στρατού. Η Τακέκο σκοτώθηκε στη μάχη και προς τιμήν της ανεγέρθηκε ο ναός Χοκάι, που βρίσκεται στη σημερινή Φουκουσίμα.
Το τέλος των πολεμιστριών
Τα επόμενα χρόνια ωστόσο, οι σαμουράι κατέλαβαν αξιώματα στην αυτοκρατορική Ιαπωνία. Περισσότερο γραφειοκράτες παρά πολεμιστές, βρίσκονταν συνεχώς στο σπίτι, οπότε δεν υπήρχε ανάγκη εκπαίδευσης των γυναικών. Εκείνες πλέον έπρεπε να γίνουν τέλειες μητέρες και νοικοκυρές και περισσότερο χρησιμοποιούνταν σαν «κτήματα» των συζύγων τους, παρά ως σύντροφοι. Οι Όνα-μπουγκέισα πάντως, έγραψαν τη δική τους ιστορία, έχοντας μάλιστα και συμβολή στη διαμόρφωση οικονομικών και κοινωνικών προτύπων στην Ιαπωνία. Πηγή : Μηχανή του χρόνου
Πατήστε το κουμπί για να δείτε την κουλοτύρα των σαμουράι μέσα από τα εκθέματα του Εθνικού Μουσείου του Κυότο.
To καπέλο του σαμουράι, είναι ένα παραδοσιακό μοντέλο origami, ταυτόχρονα όμως αρκετά εύκολο για να κάνετε μία από τις πρώτες σας προσπάθειες στην ιαπωνική χαρτοδιπλωτική τέχνη, origami.
Βγάλτε μία κόλλα χρωματιστό χαρτί και ακολουθήστε τις οδηγίες της Origami Master, Sonoko Fujii! Το βίντεο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο των εργαστηρίων origami που διοργανώθηκαν στο ΚΠΙΣΝ από την Πρεσβεία της Ιαπωνίας σε συνεργασία με το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠIΣΝ).
Παρατηρήστε με προσοχή μια τελετη τσαγιού. Στο τέλος μοιραστείτε τις σκέψεις σας πάνω σε ό, τι είδατε.
Μοιράστε τον πίνακα στα δύο και καταγράψτε όσα σας ήρθαν στο μυαλό εκεί που πιστεύετε πως ταιριάζουν καλύτερα.
Παρακολουθήστε ένα ντοκιμαντέρ για την παραδοσιακή τελετή τσαγιού και συζητήστε για όσα είδατε. Προσπαθήστε να απαντήσετε στις ερωτήσεις:
Κάθε πότε και με ποια αφορμή πραγματοποιούνται οι τελετές τσαγιού; Πόσοι μπορούν να συμμετέχουν και πόση ώρα κρατάνε; Γίνονται από άντρες ή γυναίκες; Πού γίνονται; Ποιος είναι ο ρόλος του κήπου στην προετοιμασία για την τελετή; Ποιες είναι οι βασικές αρχές πάνω στις οποίες στηρίζεται η τελετή του τσαγιού; Πώς είναι διαμορφωμένη η αίθουσα; Γιατί η πόρτα που οδηγεί στην αίθουσα του τσαγιού είναι πολύ χαμηλή; Τι είναι η τοκονόμα; Όταν ολοκληρώσετε την παρακολούθηση του ντοκιμαντέρ σκεφτείτε αν σας φαίνεται ακόμη παράξενη ή τελετή ή όχι. Αν κάτι άλλαξε στον τρόπο που τη βλέπετε αναρωτηθείτε και συζητήστε τι άλλαξε και γιατί συνέβη αυτό.
Στη συνέχεια ετοιμάστε τη δική σας τελετή τσαγιού! Ξεκινήστε από τον κήπο. Καθίστε κάπου και προσπαθήστε να ηρεμήσετε. Χωρίς να μιλάτε παρατηρήστε τι υπάρχει γύρω σας, προσπαθηστε να εστιάσετε την προσοχή σας στους ήχους που υπάρχουν γύρω σας. Κοιτάξτε τα λουλούδια και τα δέντρα, προσπαθήστε να προσέξετε και το πιο μικρό κλαδάκι, το πιο μικρό φύλλο. Παρατηρήστε τον εαυτό σας: τις σκέψεις σας, την αναπνοή σας, τη συγκέντρωσή σας.
Όταν νιώσετε έτοιμοι, μπορείτε να συνεχίσετε. Περάστε κάτω από τη χαμηλή είσοδο, για να διδαχτείτε την ταπεινότητα και το γεγονός ότι όλοι είμαστε ίσοι στην αίθουσα του τσαγιού, πλούσιοι και φτωχοί, άρχοντες κι εργάτες, μορφωμένοι και αμόρφωτοι...
Οι οικοδέσποινες θα σας σερβίρουν το γλυκό και το τσάι. Το γλυκό κανονικά σερβίσρεται για να εξισορροπήσει την πικρή γεύση του τσαγιού μάτσα, που όταν έφτασε στην Ιαπωνία από την Κίνα ήταν τόσο ακριβό όσο το χρυσάφι. Το δικό μας τσάι βέβαια έχει πιο οικεία γεύση καθώς είναι ένα μείγμα από βότανα της κρητικής γης.
Προσπαθήστε να μη μιλάτε μεταξύ σας. Μπορείτε αν θελήσετε να μοιραστείτε με τους υπόλοιπους καλεσμένους έναν όμορφο λόγο, ένα χαϊκού ή κάτι που να αφορά το θέμα της σημερινής τελετής και τα λόγια του Δασκάλου. Ακούστε τη μουσική, γευτείτε το τσάι σε μικρές γουλιές, αφεθείτε στη μυρωδιά του, νιώστε τη ζέστη του στα δάχτυλά σας που κρατάνε την κούπα. Δοκιμάστε να ενεργοποιήσετε όλες τις αισθήσεις σας: ακοή, όραση, γεύση, όσφρηση, αφή.
Πώς σας φάνηκε η εμπειρία σας;
Συγχαρητήρια! Μπορείτε πλέον να δοκιμάσετε να κάνετε μια τελετή τσαγιού με την οικογένεια ή τους φίλους σας στο σπίτι.
Αποχαιρετούμε σιγά σιγά την Ιαπωνία του Νίκο Καζαντάκη εκείνη που ο συγγραφέας έκαμε "να τιναχτεί από τον ωκεανό με το πρόσωπο του πόθου του". Άλλωστε αυτη η Ιαπωνία δεν υπάρχει πια, όπως και η Ελλάδα της εποχής εκείνης, παρά κρυμμένη νοσταλγικά στην καρδιά των σύγχρονων ανθρώπων! Πάμε να γνωρίσουμε λοιπόν τη σημερινή Ιαπωνία, που χωρίς να απαρνιέται το παρελθόν και τις παραδόσεις της είναι μια σύγχρονη χώρα, τεχνολογικά και οικονομικά προηγμένη, με τις ανέσεις και τις δυσκολίες της... Πατήστε στην εικόνα και ανακαλύψτε την! Δυστυχώς δεν υπάρχει μετάφραση στα ελληνικά. Αν σας δυσκολεύει ζητήστε βοήθεια από κάποιον μεγαλύτερο! Όταν ξεκινήσαμε αυτό το μεγάλο ταξίδι, γνωρίζαμε ελάχιστα για την Ιαπωνία. Αν τώρα που τελειώνει σας έκανε κάποιος την ίδια ερώτηση που σας κάναμε στην αρχή, για να δούμε τι θα απαντούσατε! Τι σας έρχεται στο μυαλό όταν ακούτε τη λέξη "Ιαπωνία"; Αχ, ένας πίνακας δε φτάνει! |
Οι μεταξοσκώληκες της Δ' ΤάξηςΠέρυσι γνωρίσαμε και αγαπήσαμε τον συγγραφέα Νίκο Καζαντζάκη. Φέτος αποφασίσαμε να τον ακολουθήσουμε σε ένα μακρινό ταξίδι στην ανατολή, σ' ένα ταξίδι στον κόσμο, ένα ταξίδι στην ψυχή μας... Μπορείτε να μάθετε πολλά και ενδιαφέροντα για την Ιαπωνία σπό τη σελίδα της Ιαπωνικής Πρεσβείας στην Ελλάδα.
Μια ακόμη ενδιαφέρουσα σελίδα για τη σημερινή Ιαπωνία και τις ελληνοϊαπωνικές σχέσεις.
Επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών της Ιαπωνίας, πληροφορίες για παιδιά για την Ιαπωνία
Πατήστε πάνω στην εικόνα για να διαβάσετε παραμύθια από την Ιαπωνία
Bakufu Ohno - Familiar Fishes of Nippon Goldfish, 1937 |